Wat je nog niet wist over omega-3

Essentiële vetzuren heten zo omdat ze 'essentieel' zijn, namelijk omdat we ze moeten consumeren en we ze zelf niet kunnen aanmaken (1,2). Ze beschermen elke cel in ons lichaam gezien ze ze zich gaan 'plaatsen' in het celmembraan, het zogenaamde jasje rond de cel. Dat membraan heeft een beschermende functie, maar treedt ook op als douane officier. Die bepalen welke stoffen er wel (nutriënten) of niet (toxines) door mogen.

Er zijn drie belangrijke typen omega-3-vetzuren: ALA (alfa-linoleenzuur), EPA (eicosapentaeenzuur) en DHA (docosahexaeenzuur). Elk van deze heeft verschillende bronnen. Vette vis is een van de rijkste bronnen van omega-3's, vooral van EPA en DHA. Enkele voorbeelden zijn zalm, sardines, haring, makreel, forel en ansjovis. Zeevruchten zoals oesters en garnalen hebben kleinere hoeveelheden. Eigenlijk zijn er nog veel meer belangrijke omega 3-vetzuren, maar daar wordt vaak niet over gesproken. Idealiter zou je dus een breed spectrum aan omega 3 vetzuren willen opnemen in je cellen.

Plantaardige bronnen leveren vooral ALA, dat in beperkte mate in het lichaam kan worden omgezet in EPA en DHA (3). Goede bronnen zijn chiazaad, lijnzaad (en lijnzaadolie), walnoten en hennepzaad.

Algen zijn een van de weinige plantaardige bronnen van DHA en EPA, maar hebben een minder compleet profiel dan vette vis.

Dat was voor de homo sapiens gedurende duizenden jaren de normale gang van zaken, gezien de mens zich verder ontwikkelde rond rivierbekkens, meren en oceanen. Maar sinds enkele decennia blijft de toxiciteit van onze wateren stijgen. Recente metingen zijn alarmerend waardoor overheden sensibiliseren om niet meer dan twee keer vis te eten per week*. Het gehalte kwik, arseen en microplastics ligt gewoon te hoog voor dagelijkse consumptie. Naast dit feit zijn er al enkele delen van de oceanen overbevist, zoals aan de kustlijn van Peru en Chili. Dit zijn verontrustende vaststellingen.
Dan maar biologische zalm eten, denken we dan? Biologische vis wordt altijd gekweekt. Hun biologisch kweekvoer bevat doorgaans minder vismeel en visolie, omdat deze ingrediënten beperkt beschikbaar zijn en vaak duurder zijn. Hierdoor kan het omega-3-gehalte in biologische zalm lager zijn dan in wilde zalm. Het bevat wel minder bucht, maar ook minder omega-3 vetzuren in vergelijking met wilde zalm.

Om een gezond effect te hebben op celmembranen en ontstekingsprocessen, wordt vaak een balans aanbevolen van ongeveer 1:1 tot 4:1 (omega 6/3) in de voeding (4), maar het Westerse dieet heeft vaak een verhouding van 10:1 of zelfs hoger (5), wat kan leiden tot overmatige ontstekingsreacties in het lichaam. Het vetzurenprofiel van Justin was, voor leefstijlaanpassingen, maar liefst 14:1. De grote boosdoeners waren in zijn scenario: dagelijks wat mayonaise, soms eens chocopasta en onvoldoende vis. Nog even dit: meer dan 8 op 10 mensen met een Westers voedingspatroon hebben een verstoord vetzurenbalans. (11)

Vooral koudgeperste ('extra vierge') olijfolie heeft gezondheidsvoordelen die deels vergelijkbaar zijn met deze van omega-3-vetzuren. Olijfolie bevat omega 9 vetzuren die ook anti-inflammatoire eigenschappen hebben. Daarnaast bevatten ze ook de anti-inflammatoire polyfenolen, meer specifiek: oleocanthal.

Oleocanthal werkt door een specifiek enzym, COX (cyclo-oxygenase), te remmen. COX speelt een rol in de productie van bepaalde moleculen die betrokken zijn bij ontstekingsreacties. Door de remming van COX kan de activiteit van deze moleculen worden verminderd, wat helpt om de balans in ontstekingsprocessen te behouden, net zoals Ibuprofen dezelfde COX-enzymen probeert af te remmen (6).

Alleszins proberen 2 keer per week vis eten, gezien ze ook nog belangrijke mineralen en eiwitten bevatten. Probeer de 'vermijdbare' omega 6 vetzuren zoveel als mogelijk te mijden, zoals gebakjes, mayonaise zonder olijfolie, bewerkte voeding en zonnebloemolie. Maar dan geraak je nog niet aan de wenselijke 4:1 ratio (preferabel onder de 4:1 voor optimale gezondheid). Er zijn spelers op de markt die kwalitatieve omega 3 aanbieden, maar ze zijn schaars. Suppletie lijkt, omwille van de vervuiling en de hoge kostprijs van zeeproducten, haast onvermijdbaar. Je kan ook extra plantaardige bronnen innemen: zeewier, chiazaad, lijnzaad en walnoten. Een echt breed spectrum aan gezonde vetzuren hebben ze niet, maar ze zijn zeker belangrijk in onze dagelijkse voeding.

Als we de berichtgevingen rond vervuiling in acht nemen, de dagelijkse omega 3 behoefte respecteren en de wetenschap vertrouwen (7,8,9), dan lijkt het er inderdaad op dat zuivere omega 3 aanvulling belangrijk geworden is.

Dat is jammer genoeg meestal zo en misschien zou je dat wel verwachten van visolie, maar dat zou in principe niet mogen. Verse vloeibare visolie in een fles heeft een lichte en herkenbare vissmaak. Merk je een scherpe visgeur, dan is dat omdat het te lang duurde vooraleer de visolie verwerkt werd tot capsules. Hoe langer het productieproces, hoe hoger de Totox-waarde (versheidsparameter). Daarbovenop komen de meeste omega-3 capsules van een handvol white label multinationals, waardoor de meeste capsules niet veel van elkaar verschillen qua samenstelling. Meestal bevatten ze zonnebloemolie en ethyl esters (alcohol), dus denk kritisch bij een aankoop.

Wij laten ons grondig adviseren door holistische artsen of orthomoleculaire therapeuten en wij zijn nooit gebonden aan één partij. Voor visolie raden wij de zuivere visolie aan van Eqology (voornamelijk de 'Pure Artic Oil'). Zij doen aan ecologische visvangst om hun visolie te verkrijgen uit de zuivere Noordelijke Ijszee. Daar is er amper sprake van vervuiling, de visolie heeft een hoge DHA en EPA samenstelling en heeft een erg lage Totoxwaarde, er wordt met biologische extra vierge olijfolie (omega 9) gewerkt voor de houdbaarheid en er wordt ook vitamine D voorzien. Zij zijn niet de goedkoopste, maar ze doen er alles aan om de hoogst kwalitatieve visolie te voorzien.

Onlangs verscheen er een grote meta-analyse waaruit bleek dat er enige correlatie is tussen de inname van omega-3 capsules (onder de bewerkte vorm van ethyl ester) en hartfibrillatie. Een heel belangrijk gegeven is de vorm van omega-3. Een ethyl ester is een chemische verbinding die ontstaat wanneer een vetzuur wordt veresterd met ... ethanol (alcohol). Ethylesters worden vaak gebruikt in voedingssupplementen en medicijnen, vooral in de context van omega-3-vetzuren. Vaak wordt er ook zonnebloemolie aangetroffen als bewaarmiddel. Zuivere omega 3 met een lage oxidatiegraad in de beter opneembare triglyceridevorm kan vergeleken worden met visconsumptie. Er is geen enkele studie die aantoont dat een visrijk voedingspatroon medische kwalen teweeg kan brengen. De zee wordt wel meer toxisch, dus overdrijf niet met zeeproducten (10).

Zij werken met online bestelsysteem en met vetzurenprofieltesten. Dit is iets dat we sterk aanraden, want meten is weten. Ook geeft het jou meer inzicht over je cellulaire gezondheid en nadien kan je jouw progressie zien in een eventuele hertesting op de vijfde maand van je 6 maanden kuur. Een rode bloedcel heeft een 'turn-over tijd' van 120 dagen. Eenmaal rode bloedcellen geladen zijn met goede omega 3, worden ook andere cellen (levercellen, hersencellen, ...) geladen met omega 3. Daarom is het belangrijk om omega 3 gedurende een aantal maanden (minstens 5) te nemen.

OPTIE 1: één begintest + 6 maanden Pure Artic Oil abonnement*. Kom in Gymloft en deze vingerpriktest (twv 87 EUR) bieden we gratis aan.

OPTIE 2: twee testen (begin/nadien) + 6 maanden Pure Artic Oil abonnement*. Kom in Gymloft en de eerste vingerpriktest (twv 87 EUR) bieden we gratis aan. De tweede test wordt in de eerste maand van je abonnement verrekend.

In beide opties krijg je sowieso een dubbele fles in de eerste maand, dan wordt er ook verwacht dat je een dubbele dosis (20 ml) neemt om een verhoogde opname omega 3 te bevorderen. Daarom is de eerste maand iets duurder dan de andere maanden.